nieuwsbrief winter 2024

1 december 2024

Nog een paar nachten en de Sint is jarig… Hoe hebben we er als kind naar uitgekeken om dan snoep en speelgoed in onze schoen te vinden. Nu de kinderen groot zijn en alleen onze jongste van 18 nog zijn schoen(tje) met maat 46 zet, verdwijnt het kinderfeest naar de achtergrond. Overal branden al kerstlichtjes en op die manier verdwijnt langzaam maar zeker een van onze leukste tradities. Zwarte Piet wordt geschrapt en vervangen door Black Fryday waar blijkbaar niemand iets tegen heeft. Roetveegpiet gaat volledig voorbij aan de oorspronkelijke legende. Ieder geschrift vertelt een eigen waarheid en waar de ene zegt dat de Zwarte Piet een slaaf was van de Sint, beweert een andere dat de Sint zijn Pieten heeft vrijgekocht en dat ze uit vrije wil bij hem bleven. Ik ben eerder fan van de tweede versie.
De Sint levert zijn pakjes via de schoorsteen en daar heeft hij zijn Zwarte Pieten voor. Hoe is die traditie ontstaan? Iemand al eens over nagedacht?
Carla Rosseels legt in haar boek Natuurrituelen (ISBN90-5240-805-X) heel duidelijk uit dat niet alle gebruiken uit de Sinterklaas traditie te verklaren zijn door de katholieke gebruiken uit de middeleeuwen. Sommige zijn duidelijk gelinkt aan de Germaanse of Keltische mythen die de Kerk met veel moeite heeft proberen uit te roeien door ze te vervangen door tradities die beter bij de Katholieke leer pasten.
Wodan, Odin of Woen (woensdag) was de oppergod van wind en storm bij de Germanen. Hij had een achtbenige schimmel Sleipnir, de Soepel Bewegende, die sneller was dan de wind. Ook de 12 donkerste (heilige) nachten rond de midwinterwende behoorde aan Wodan toe. Wodan werd voorgesteld als een forse, oude man met baard, mantel en hoed. Aan zijn vinger droeg hij een indrukwekkende ring Draupnir en hij woonde in Gladheimr (Blijheem), waar hij op een troon zetelde en de hele wereld kon overzien. Hij had een speer, Gungnir, met een slang in de top die recht sprak. Hugin (gedachte) en Munin (herinnering) waren 2 zwarte raven die hem vergezelden. Zij vlogen dagelijks uit om hem te vertellen wat er in de wereld gebeurde. Om hem gunstig te stemmen, liet men de laatste schoof op het veld staan of hing men een schoof bij de haard om misoogsten in het volgende jaar te voorkomen. Kinderen legden een bundel hooi of gras voor het paard tijdens de herfststormen en tijdens de donkere dagen van de jaarwisseling.
Zowel de Sint als Nicolaas worden voorgesteld heilige, oude mannen met baard, mantel en hoofddeksel. Indrukwekkende ringen, paarden waar ze mee door de lucht vliegen of op daken rijden en het lelijke weer waar ze door moeten, zijn ook gelijkaardig. De slangspeer van Wodan lijkt op de gekrulde staf van de Sint. Zwarte Pieten of Zwarte Raven, brachten het nieuws tot bij hun leider. De Sint had het grote boek, Wodan kende de magische runen en beiden hielden van gerechtigheid en alziendheid. Beiden werden aanroepen als beschermheren voor oogst, scheepsvaart en handel. Het waren milde schenkers en strooiden vruchtbaarheid en geschenken. Bij Wodan waren dat appels en noten (symbolen van vruchtbaarheid en levenskracht) die door het rookgat kwamen. Bij de Sint komen door de schoorsteen: ‘appeltjes van oranje’ (appelsienen die tot in Nederland kwamen door de handelsbetrekkingen met Spanje), amandelbrood (waar de marsepein uit voortgevloeid is), chocolade munten (refereren naar het vrijkopen van de dochters van een herbergier) en speculaas… Daar is ook een leuk verhaal bij. In Nederland kwamen jongeren bij elkaar op sinterklaasmarkten. Wie verliefd was op een ander, gaf deze persoon een speculaasman of vrouw. Kreeg hij/zij er eentje terug, dan werd stilzwijgend bevestigd dat ze elkaar wel zagen zitten. Kreeg de gever een taai-taai (zeer harde speculaas) terug, dan was dit het teken dat de ander zich niet aangetrokken voelde en leden beiden geen gezichtsverlies in de gemeenschap. Men zegt daarom dat de ‘goedheiligman’ kan afgeleid zijn van Hylik-man of Hylikmaker wat huwelijks makelaar betekende en dat de Sint jong geliefden beschermde.
Naast dit boek van Carla, wat een echte aanrader is, kun je ook bij het Sint-Nicolaas-genootschap Vlaanderen terecht met vragen over de Sint.
Het verhaal over Sint Nicolaas heeft nog een andere, fantastische staart gekregen… Kerstman.
Waar weinig mensen bij stilstaan is dat de traditie van de Kerstman rechtstreeks afkomstig is van Sint Nicolaas en wij in onze contreien dus twee keer deze man vereren met een feest. Onze noorderburen staan bekend als globetrotters. Altijd al zo geweest en dat zal zo wel blijven. Handel drijven, liefst op ander plaatsen, heeft de Nederlanden ooit heel rijk en machtig gemaakt. In de 17de eeuw weken niet alleen Engelsen, Fransen en Ieren uit naar Amerika maar ook Nederlanders. Ze stichten Nieuw Amsterdam, een kolonie die later door Engelsen werd omgedoopt tot New York. In 1804 werd in deze kolonie (waar toen weinig Nederlanders meer woonden) de New York Historical Society opgericht om hun Nederlandse roots te onderzoeken. Een lid, Pinter, stelde voor om de Nederlandse patroonheilige Sinterklaas als patroonheilige van hun vereniging te maken en hun jaarlijks banket op 6 december te houden. In 1810 schreef hij een gedicht over Santa Claus als ‘goedheiligman’. In 1822 schreef Clement Moore, Hebreeuws professor en ook lid van de Society, een gedicht voor zijn kinderen A visit from Saint Nicolas dat in de plaatselijke krant verscheen. Hij stelde Santa voor als een goedmoedige oude trol die in zijn arrenslee met rendieren door de lucht vloog en pakjes rondbracht. In 1863 maakte Thomas Nest een afbeelding van deze Moore-Santa die in het tijdschrift Herpers Weekly verscheen. In 1881 verschenen prenten waarbij Santa dikker en ronder werd. Begin 20ste eeuw gaf tekenaar Sundblöm, in dienst van de Coca cola company, Santa het bekende rode pak. Na WOII kwam deze Santa via hun campagnes in elke uithoek van de wereld. Maar Santa Claus blijft in wezen een gemoderniseerde versie van de 1700 jaar oude Sint Nicolaas, die op zijn beurt een katholieke versie was van de nog oudere Wodan, oppergod in de Noorse mythologie.
In ieder van ons schuilt een kind dat, ondanks alle verantwoordelijkheden en taken, toch nog hunkert naar cadeautjes, meevallers, verrassingen… Heb jij je verlanglijstje voor 6 december al klaar? Durf jij nog te dromen? Durf je die te benoemen en kenbaar te maken? Durf jij voor die diepe verlangens te gaan? Maak een briefje voor de Sint en brandt het op met de intentie dat de Heilige Man (en zijn helpers) de dromen die bij jouw leven passen, helpt realiseren. Zonder maar… of, lukt toch niet… of, zal wel niet gaan… of, ooit en als… Je krijgt nog een herkansing bij Midwinter (21 december) of bij de Amerikaanse feestdag van Santa Claus (25 december) en op de valreep kun je dat nog eens doen bij de jaarwisseling (31 december). Zeg niet dat je geen kansen gekregen hebt.
Even toch wat astrologische info.
– Vanaf 19 november loopt Pluto voor de volgende 18 jaar en 3 maanden door de Waterman en komt de eerste 230 jaar niet meer terug in Steenbok.
– In de nieuwsbrief van herfst 2024 heb ik het gehad over de blog van Hans Planje (aanrader!) en het proces van Jupiter met Saturnus die aan een 20 jarige cyclus van transformatie begonnen zijn. We mogen nieuwe idealen in structuur gieten of oude structuren transformeren door nieuwe inzichten. De eerste inzichten hebben we gehad op 19 augustus 2024. Wat is er toen in je leven gebeurd? Binnenkort op kerstavond, 24 december 2024, krijgen we een tweede piek in dit proces. Hebben we al iets geleerd? En veranderd? De laatste keer van dit uitgaand vierkant krijgen we op 15 juni 2025. Dit keer eens afwachten wat zich herhaalt.
Mars loopt vanaf 7 december van 6°10’leeuw retrograde terug tot op 24 februari 2025 17°01’kreeft. In deze periode kun je uitstelgedrag ervaren, een tekort aan energie of vermoeidheid. De daadkracht is in die periode naar binnen gekeerd van Leeuw (in je eigen autoriteit komen, leiding nemen of begeleiding geven maar binnen je eigen grenzen en verantwoordelijkheden) naar Kreeft (zelfzorg, zorgen voor anderen, anderen stimuleren om voor zichzelf te zorgen indien mogelijk). Waterman is niet alleen het tijdperk van vrijheid maar ook individualiteit en daarin je eigen kracht ontwikkelen om vernieuwend te kunnen zijn. Als je altijd bezig bent met anderen, kom je moeilijker bij je eigen proces, krachtopbouw en autoriteit. Tegenover de Waterman staat Leeuw. Om op een gezonde manier de vernieuwing van Waterman toe te laten, moet men in zijn eigen kracht kunnen staan.
– Een andere aspect dat speelt is de oppositie van Mars in Leeuw (29°46’kreeft) met Pluto in Waterman. Op 3 november was dit aspect de eerste keer exact, op 3 januari komt Mars retro (1°09’Leeuw) voor een tweede keer loodrecht tegenover Pluto en op op 27 april (3°48’Leeuw) een laatste keer. Volgens Hans Planje betekent deze oppositie: ’… Mars in oppositie met Pluto, wil dat we onze eigen kracht omarmen en ons tegelijkertijd bewust zijn van de grenzen van onze eigen persoonlijke kracht…’ Over de vrijheid van het watermantijdperk zegt hij: ‘…Dit metaforische geboorteproces zal op inidividueel niveau een uitdaging zijn, op metaniveau is er goddelijke harmonie. Hoe intens deze Mars oppositie Pluto transit ook wordt, onthoud dat alles precies is zoals het hoort te zijn. Alles is volkomen logisch in het grotere geheel. Vertrouw op het proces en onthoud dat de enige uitweg erdoorheen is.’ Hans Planje heeft prachtige blogs op zijn website staan over mundiale astrologie, zeker een keertje gaan kijken.
Omdat deze oppositie ‘mannelijk’ is kunnen we macho-gedrag, polarisatie, opschudding, testosteron-pieken verwachten. Aan de andere kant vormt de Zon met Neptunus en Maan, een vrouwelijke, gevoelsmatige, zachte en liefdevolle harmonische driehoek. Alles is in balans.
– Daar komt nog een grote geut retrograde Mercurius bovenop van 27 november in 22°37’ Boogschutter naar 15 december 6°28’ Boogschutter (en nog een dikke week stationair). De ideale periode om met jezelf te praten, te schrijven, te lezen, je horizon te verruimen, toekomstplannen te overdenken… Wees voorzichtig want verstrooidheid krijg je wanneer je teveel met je hoofd in de wolken loopt. Spreek duidelijk af want misverstanden horen er ook weer bij. Dubbelcheck afspraken want soms loopt het niet zoals je gedacht had. ‘Loopt het niet zoals ik het wil, dan doe ik dit (vingerknip) en alles staat stil…’ dat ging alleen bij Titatovenaar.

Laat een reactie achter